HELP MIJN HOND IS BANG VOOR.... Misschien is jouw hond bang voor fietsers, andere honden, vreemde mensen, alleen thuis zijn, verzorging of medische handelingen en uit hij zich dan door weg te lopen, te bevriezen, te piepen, te janken, te grommen of zelfs te bijten. Besef dat dit gedragingen zijn om iets aan de ander duidelijk te maken, het is geen agressie maar communicatie. Maar hoe verander je dit gedrag? Om dit te kunnen veranderen moet je eerst weten wat angst en stress is, alleen het gedrag aanpakken is niet voldoende. Een hond die gromt zegt: ‘Dit voelt niet veilig voor mij.’ Door die boodschap te negeren, duwen we hem alleen maar verder richting bijten.
Hoe ontstaat angst?
Vaak gaan we ervan uit dat angst ontstaat door een nare ervaring, en dit kan ook zeker het geval zijn, maar soms is je hond bang voor dingen waarvan wij geen enkel idee hebben waarom hij er bang voor is. Angst kan al ontstaan in de baarmoeder, bijvoorbeeld als de moeder veel stress heeft tijdens de zwangerschap. Misschien is moeder een zwerfhond in het buitenland. Deze stress krijgt de pup mee, maar het kan ook zijn dat de moeder niet goed voor haar pups was in het nest of dat de hond niet of slecht is gesocialiseerd. Pijn kan ook een oorzaak zijn. Misschien wil jouw hond zijn tuig niet om over zijn hoofd, of heeft hij pijn aan zijn oren. Stel dat je hond pijn in zijn rug heeft en hoort een harde knal. Hij schrikt en door de schrik schiet de pijn door zijn hele lichaam heen, omdat hij van de schrik zijn lichaam verkrampt. Als dit een paar
keer gebeurt, kan hij de pijn gaan associëren met de knal. Het is dus belangrijk om pijn uit te sluiten door bijvoorbeeld een dierenarts. Verder kan een slechte darmflora ook invloed hebben op het gedrag van je hond; ze kunnen prikkelbaarder zijn als de darmen verstoord zijn.
Hoe werkt stress?
Stress hebben we nodig om te overleven en stress is op zich niet verkeerd. Je lichaam moet snel in actie komen bij gevaar. Het is alleen belangrijk dat na het vrijkomen van stresshormonen je lichaam ook snel weer herstelt als het gevaar voorbij is. Als stress te vaak, te langdurig of te heftig is, kan je lichaam stresshormonen blijven aanmaken zonder dat het weer geremd wordt. Hierdoor kan je hond minder goed met de dagelijkse dingen omgaan en zal er ook sneller angst ontstaan. Je kunt een hond leren om niet te reageren als hij voorbij een andere hond loopt als hij bang is, maar als hij zich nog steeds doodsbang voelt, is hij alleen gehoorzaam, niet veilig.
Wat gebeurt er in het hondenlijf bij angst of stress?
Je hoort bijvoorbeeld een knal of ziet een andere hond. De hersenen en het zenuwstelsel gaan als een gek aan de slag, klaar om te overleven. Op dat moment zit jouw hond in een soort tunnelvisie, hij is alleen nog maar gericht op het gevaar. Je kunt je hond niet meer bereiken en hij luistert ook niet meer. Dit doet hij niet met opzet, zijn lichaam neemt het over. Stel jij bent bang voor muizen. Je ziet een muis lopen en begint te gillen. Dit gillen doe je niet met opzet, het gaat vanzelf. In dit stadium kunnen verschillende dingen ontstaan: fight, flight of freeze, oftewel vechten, vluchten of bevriezen.
De amygdala is het alarmsysteem in de hersenen. Het scant continu de omgeving op gevaar. Zodra er een dreiging wordt waargenomen, slaat het alarm. De hypothalamus krijgt het signaal van de amygdala en zet het lichaam direct in de overlevingsstand. De hypofyse wordt geactiveerd en stuurt signalen naar de bijnieren om stresshormonen zoals adrenaline en cortisol aan te maken. Het sympathisch zenuwstelsel wordt geactiveerd, het hart gaat sneller kloppen, spieren spannen zich aan en het lichaam bereidt zich voor op vluchten, vechten of bevriezen. Dit hele proces gebeurt binnen milliseconden, automatisch, instinctief en zonder bewuste keuze van de hond.
Wat kun je doen voor je bange hond?
Voordat we het angstprobleem bij je hond aanpakken is het belangrijk om eerst weer rust in het hoofd van je hond te krijgen. Dit kan het beste als je hond ook weer hond mag zijn en zelf wat keuzes mag maken. Als we naar streeties kijken, straathonden uit bijvoorbeeld Indonesië, dan zie je dat hun dag voornamelijk uit slapen, snuffelen, ontdekken, eten zoeken en interactie met elkaar bestaat. Streeties jagen bijna niet maar zoeken restjes eten. Hoe vertaal je dit naar onze huishond? Geef je hond de tijd om te snuffelen tijdens de wandeling. Het gaat er niet om dat je zoveel mogelijk kilometers maakt. Snuffelwandelingen zijn veel waardevoller voor je hond. In plaats van brokken in een bak, gooi eens een handje brokken door de kamer of de tuin. Geef ze iets te kluiven. Geef ze voldoende rust; een hond slaapt gemiddeld 14 uur per dag. En geef ze wat keuzevrijheid. Wij bepalen veel voor de hond: waar ze mogen slapen, wat ze eten, wanneer ze naar buiten mogen, we bepalen de route, de lengte en de snelheid. En ik denk dat de hond het enige dier is waarvan wij ook nog bepalen wanneer ze mogen plassen en poepen. Laat, mits veilig, de hond een keer de route bepalen en laat hem lekker snuffelen. Creëer wat meer slaapplekken zodat hij kan kiezen. Zorg voor balans tussen rust en uitdaging en geef je hond eens wat keuze, dit zal helpen ontspannen. Een wandeling van twee uur is niet per se verrijkend. Soms is 20 minuten snuffelen in een berm waardevoller voor je hond.
De angst van je hond trainen betekent vooral steunen. Nee, dit zorgt er niet voor dat je zijn angstgedrag beloont. Bij honden in angst gaat hun denk- en leervermogen op een laag pitje; ze zijn alleen maar bezig met de prikkel die angst veroorzaakt. Zorg dat je de lichaamstaal van je hond leert kennen. Op deze manier kun je op tijd ingrijpen. Je kunt hem uit de situatie halen voordat hij in de tunnelvisie zit. Als je de eerste signalen herkent, zoals plots stil staan, tongelen, oren plat naar achteren, borstelen, hijgen, lichaam wegdraaien, spierspanning, en andere gedragingen, leer dan kijken naar je hond. Zo kun je bij de eerste signalen helpen in de situatie. Je kunt ervoor zorgen dat de afstand wordt vergroot tussen je hond en de enge prikkel en er iets leuks aan koppelen. De prikkel de rest van zijn leven ontwijken heeft niet zoveel zin, daar leert hij niks van. Wanneer je de prikkel tegenkomt, zorg dat je op zijn afstand blijft, dat je hond nog redelijk ontspannen is en ga dan even met hem spelen of geef hem een klein koekje. Zorg er wel voor dat hij niet gefocust op jou moet zijn. Als hij even naar de prikkel wil kijken om informatie op te doen, dan mag dat, maar zorg dat hij onder zijn stresslevel blijft, anders ben je te ver gegaan. Dit geldt ook voor bijvoorbeeld geluiden. Draai de geluiden heel zacht af op je pc en zorg dat je geen stresssignalen ziet terwijl je met hem speelt en dit langzaam opbouwt. Je hond troosten als hij bang is, is geen beloning voor angst, het is verbinding.
Do’s: Leer signalen herkennen zoals gapen, tongelen, trillen of vermijden. Geef veiligheid, voorspelbaarheid en rust. Bied keuzes zoals snuffelen, zelf afstand nemen of een veilige plek. Werk aan de emotie via desensitisatie en counterconditionering door het rustig op te bouwen en iets leuks te koppelen.
Don'ts: Straffen of forceren, aan zijn lot overlaten, vergelijken met andere honden, denken dat het ‘aandacht vragen’ is.
Reactie plaatsen
Reacties